دستورالعمل برش بافت با میکروتوم
برای برش بافت از دستگاه میکروتوم استفاده می شود. دستگاه میکروتوم دارای انواع مختلفی است ولی میکروتومی که معمولاً در آزمایشگاه پاتولوژی استفاده می شود از نوع میکروتوم روتاری است که در آن دسته میکروتوم حرکت دورانی دارد. در این نوع از میکروتوم، تیغ میکروتوم ثابت ولی بافت متحرک است.
توجه:
به منظور تشخیص فوری پاتولوژی و برای برش بافت های چربی و مطالعه بر روی آنزیم های داخل سلولی بهتر است از دستگاه فروزن سکشن (کرایوستات) استفاده شود و در این دستگاه بافت ها منجمد شده و برش انجمادی انجام می شود به دلیل این که چربی در روش های معمولی در الکل و گزیلول حل می شود ولی در روش برش انجمادی حفظ شده و سالم باقی می ماند.
جدول 1- انواع بافت های انسانی و حداکثر ضخامت برش آن ها
روش انجام کار:
- قبل از برش باید بلوک بافت را مرتب و تنظیم کرد.
- بلوک بافت را در شکاف کلمپ میکروتوم قرار داده و با پیچ و گیره های مربوطه آن را در جای خود محکم و ثابت کرد.
- تیغ میکروتوم را در جای مخصوص آن (هولدر تیغ میکروتوم) قرار داده و آن را طوری تنظیم کرد که لبه تیغ میکروتوم موازی با سطح برش باشد.
- دسته میکروتوم را با حرکت دورانی می چرخانیم، بلوک بافت در حالی که به بالا و پایین حرکت می کند به تیغ میکروتوم می رسد به طوری که سطح بلوک بافت در مقابل لبه تیغ میکروتوم به صورت یکنواخت قرار بگیرد. سرعت چرخاندن دسته میکروتوم در برش بافت از اهمیت بالایی برخوردار است به این صورت که برای برش بافت های نرم یا نیمه سخت از سرعت چرخش کند و برای برش بافت های سخت سرعت چرخش کمی تندتر است.
- پیچ و گیره های مربوط به تیغ میکروتوم و بلوک باید کاملاً سفت و محکم باشند.
- باید آن قدر از سطح بلوک بافت برید تا کاملاً تمام سطح بافت در برش قرار گیرد.
- پیچ تنظیم ضخامت برش را تنظیم می کنیم. دکمه تنظیم میکرون از 0/5 تا 60 میکرون است که معمولاً برای بافت های نرم از 4 میکرون و برای بافت های سخت از 5 میکرون استفاده می شود.
- زاویه برش را تنظیم می کنیم. مجموعه نگهدارنده تیغ میکروتوم شامل دو بخش رویی و زیرین است که بخش رویی آن دارای زاویه می باشد که بین ۵ تا ۲۵ درجه تنظیم می شود، هر میزان زاویه بیشتر باشد پشت تیغ میکروتوم خالی می ماند، تنظیم خوب و پیشنهادی زاویه تیغ میکروتوم 7 درجه است.
توجه:
اگر زاویه برش کمتر از 5 درجه باشد به جای لبه برنده تیغ میکروتوم، پشت تیغ میکروتوم با بافت تماس پیدا خواهد کرد و در نتیجه برش انجام نمی شود.
توجه:
برای بافت های لنفوئیدی زاویه تیغ میکروتوم نباید بزرگتر از 10 درجه باشد (7 یا 8 درجه) و برش باید خیلی آرام انجام شود.
توجه:
برای برش بافت های سخت بهتر است زاویه تیغ میکروتوم 15 درجه باشد.